Γνωμικά παλαιών κατοίκων τού Γέρμα Καστοριάς.

 

1. Αν σε γυρέψουν κάτι και το έχεις, δώστο.

2. Αν σε ζητήσουν ένα πράγμα, εσύ να τους δώσεις δύο.

3. Αν δανείσεις σε κάποιον κάτι, μη ζητάς να στο επιστρέψει, ξέρει αυτός.

4. Αν έχεις ένα ευρύχωρο σπίτι, σε φτάνει αυτό, μη ζητάς να πάρεις και άλλο.

5. Όταν μαλώνεις με κάποιον χορεύουν οι διαβόλοι. Αν είστε καιρό μαλωμένοι, γρήγορα να "αγαπήστι" (= να συμφιλιωθείτε), γιατί θα σας βρεί κακό.

6. Όταν επισκέπτεσαι το σπίτι κάποιου, να μην πηγαίνεις με άδεια χέρια.

7. Όταν έχεις μια δουλειά, μη ζητάς και δεύτερη, γιατί την παίρνεις από έναν που δεν έχει και θα θυμώσει ο Θεός. (π.χ., αν είσαι διορισμένος καθηγητής, μην κάνεις και ιδιωτικά φροντιστήρια).

8. Το περίσσευμα κάθε πράγματος είναι του διαβόλου.

9. Όταν κάποιος σε δίνει κάτι πάρτο, γιατί αν δεν το πάρεις θα τον στεναχωρήσεις.

10. Αυτός τράνεψε με τις λειτουργιές (= τα πρόσφορα) της εκκλησιάς και δεν γνωρίζει πως βγαίνει το ψωμί (: λέγεται για οκνηρό παπαδοπαίδι).

11. Δώσε ό,τι μπορείς στην εκκλησιά, και ύστερα ας κάνει καλά ο παπάς.

12. Το παιδί σου να το βάλεις “Μπιλιντζίκι” (= χρυσό βραχιόλι) στο χέρι του {: να το μορφώσεις}.

13. Όχι όπως ήξερες, μώρ' νύφη, αλλά όπως βρήκες.

14. Η γυναίκα σου δεν είναι κρίπα (= μπάλωμα) να την ξηλώσεις.

15. Τη γυναίκα σου να την έχεις κορώνα στο κεφάλι σου.

16. Η γυναίκα σου να σε γνωρίζει από τη μέση και κάτω κι όχι από τη μέση και πάνω.

17. Ν΄ακούς καμιά φορά και τη γνώμη της γυναίκας σου.

18. - Καλή η νύφη σας. - Ο καιρός θα το δείξει.

19. Πάρε σκυλί από κοπάδι και γυναίκα από σπίτι.

20. Ο άντρας ζει με την ανάσα (= αναπνοή) της γυναίκας του.

21. Όταν πεθαίνει ο άντρας, η γυναίκα του χάνει τον “ίσκιο” της (: “πεθαίνει” και αυτή στην κοινωνία.

22. Άμα σε κάνει κάποιος ένα κακό, μη το γυρνάς πίσω, "ρίξτο" στο Θεό {“ας το βρει απ' το Θεό”}.

23. Να βρεις μια δουλειά που νά'χεις να κάνεις με ανθρώπους, όχι με ζώα (π.χ. όχι κτηνοτρόφος).

24. Ας πάει τώρα πάνω να εξηγηθεί (= να λογαριαστεί)  με τον (πεθαμένο) άντρα της {: λέγεται κατά το θάνατο ενός μοιχού).

25. Όποιος χτυπάει τη γυναίκα του, χτυπάει το κεφάλι του.

26. Μην παίρνεις χρήματα (ή κτήματα) από την εκκλησιά, γιατί είναι του φτωχού (: ανήκουν στον πεινασμένο).

27. Αν σε "φάνε" {: παρακρατήσουν} χρήματα, άστα, θα στα δώσει ο Θεός από άλλη μεριά.

28. Για να ζήσεις με ανάποδη γυναίκα πρέπει να δώσεις το καπέλο σου και να πάρεις το μαντήλι της.

29. Καταγραφή Γ.Τ.Α.