Η εμποροπανήγυρη του Άργους Ορεστικού, 21 έως 27 Σεπτεμβρίου 2016.

 Το σημαντικότερο εμπορικό γεγονός του έτους στο νομό Καστοριάς αποτελεί η πασίγνωστη εμποροπανήγυρη του Άργους Ορεστικού, η οποία διεξάγεται εφέτος από τις 21 έως τις 27 Σεπτεμβρίου 2016. Η πανήγυρη αυτή θεσπίστηκε και καθιερώθηκε στους χρόνους της τουρκοκρατίας, προσελκύει δε κατά τη διάρκειά της πάμπολλους εμπόρους-πωλητές, καθώς και αρκετές χιλιάδες επισκέπτες-αγοραστές.

Την αναφερόμενη πανήγυρη, η οποία πραγματοποιείται κάθε χρόνο κατά τις 7 ημέρες που πλαισιώνουν την τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου, επισκέπτονται ανέκαθεν και πολλοί κάτοικοι του Γέρμα, Την παλαιά εποχή κι έως τη δεκαετία 1960, οι Γερμανιώτες μετέφερναν στο χώρο διεξαγωγή της και πωλούσαν κυρίως τα καρύδια τους και το μαλλί των αιγοπροβάτων τους, αγόραζαν δε συνήθως, οι άντρες κυπροκούδουνα, γαλογκιούμια, σαμάρια και τριχιές και οι γυναίκες ενδύματα και όλα τα "νγκουκυράτα" (= είδη του νοικοκυριού). Οι άντρες επίσης, πωλούσαν αγόραζαν και αντάλλαζαν διάφορα μεγάλα ζώα, όπως άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια και βόδια.

Σήμερα, οι έφηβοι και οι άντρες του Γέρμα επισκέπτονται την πανήγυρη για να διασκεδάσουν και να γευτούν πεντανόστιμα σουβλάκια, ενώ οι γυναίκες για να ψωνίσουν φορέματα και παπούτσια για τα μέλη της οικογένειάς τους.

Η ψησταριιά - ταβέρνα
του Γερμανιώτη Σωκράτη Πέλκα

Χαρακτηριστικές λέξεις και φράσεις παλαιών Γερμανιωτών.

(Παρμένες απ’ το βιβλίο του αείμνηστου Χρίστου Γεωργίου, «Το Γλωσσικό ιδίωμα Γέρμα Καστοριάς», εκδ. Ε.Μ.Σ., Θεσσαλονίκη 1962).

Ο αείμνηστος Δημητράκης Μπουζιάνης.

1)      Γιράνιου (: έτσι λέγεται το ουρανί χρώμα).

Παραδειγματική φράση: ‘Εεις ψίχαλα γιράνιου χώμα (όχι χρώμα) να μι δώεις να φκιάσου τα ζνάρια; (= έχεις λίγο γαλάζιο χώμα να με δώσεις να κάμω τα ζωνάρια; δηλαδή ν’ αλείψω και να κάμω γαλάζια ζωνάρια κάτω στη βάση του τοίχου;)(σελ. 430)

2)      Φέρσμου (= φέρσιμο, συμπεριφορά).

Παραδειγματικός διάλογος: - Δεν φέρθκις καλά στουν μπατέρα σ΄ (= δεν συμπεριφέρθηκες καλά στον πατέρα σου). Δε φέρνντι έτς ου κόζμους.

 – Καλά φέρθκα, πώς θέλτς να φιρθώ;

  – Δεν νι φέρσμου αυτό.

 – Όπους μι φέρνιτι, θα τουν φιρθώ

 – Στουν μπιθιρό σ’ όμους φέρθκις (= στον πεθερό σου όμως έδειξες καλή συμπεριφορά) (σελ. 411).

3)      Πχιάνου (= πιάνω)

Άλλες σημασίες του πχιάνου:

α) Δεν ντου πχιάνου φτο στου λουγαριασμό (= δεν το περιλαμβάνω αυτό στον λογαριασμό, το εξαιρώ).

β) Πχιάσκιν(ν) ου ήλιους (= ο ήλιος σκεπάστηκε κάπως από σύννεφα).

γ) Δεν πχιάνιτι (= δεν ισχύει, δεν εισακούεται).

Επεξήγηση και παραδειγματική φράση: Δεσπότης έδωκε σε θεοφοβούμενον ιερέα ένα μετζήτι (:τουρκικό νόμισμα), για να μνημονεύει τους γονείς του. Επειδή ο ιερέας δεν τόπαιρνε, ο Δεσπότης τον είπε:

Πάρ του (αλλιώς) δεν μπιάνιτι (= πάρε το, γιατί αν δεν το πάρεις ο Θεός δεν θα εισακούσει τη δέησή σου) (σελ. 424).

4)      Ξιπιρδικώνουμι (= παχαίνω, δυναμώνω).

Παραδειγματική φράση: Όντας μ’ μπήρα ντ γίδα ήταν ντιπ αδύνατ’, ν ντάισα ύστιρα καλά κι ένα κι ένα(ς) ξιπιρδικώθκι(ν). Του φάει του καλό τι δεν γκάμ! (= Όταν την πήρα τη γίδα ήταν όλως διόλου αδύνατη, ισχνή, την τάισα, την έθρεψα καλά κι αμέσως δυνάμωσε, πάχυνε. Η τροφή η καλή τι δεν κατορθώνει!, δηλαδή πολύ ωφελεί (σελ. 433).

(Επιλογή - παρουσίαση Γ.Τ.Α.)

Τριαντάφυλλος και Μαρία Αλεξίου

Ου πάππους ου Γιουργούλτς.

Ο Γληγόρς  Μανίκας και η γυναίκα του.

Ο αξέχαστος Γκάκης

Ο Γέρμας που σβήνει πληθυσμιακά.