Παρασκευή 26 Απριλίου 2013

Οι πασχαλιάτικες «τριουστές» (: κούνιες) τού Γέρμα Καστοριάς (;−1965).


Τριουστή στην τοποθεσία  "Μπαΐρια" του Γέρμα.
Εκεί εορταζόταν το Πάσχα έως το έτος 1956;
    «Η Τριουστή» (: τριγυριστή) λεγόταν στον Γέρμα η κούνια μεσαιωνικής προέλευσης, που κατασκευαζόταν και στηνόταν κάθε Πάσχα στην Καστοριά και σε όλα τα  χωριά τής περιοχής της. Ήταν μια ξύλινη και στέρεη κατασκευή με τεχνική και με αισθητική τελειότητα, η οποία στηνόταν στον Γέρμα έως τα μέσα της δεκαετίας του1960. Στην πόλη της Καστοριάς ονομάζεται «Ροδάνη», στήνεται ακόμη κατά τις ημέρες του Πάσχα στη συνοικία Απόζαρι και «κουνάει» τους κατοίκους της.
Τριουστή στην τοποθεσία "Καρυδιές".
Έτη 1956 - 1959;

Τριουστή στην τοποθεσία "Καρυδιές".
Έτη 1956 - 1959;

Κ(ου)νιά (όχι τριουστή) στην τοποθεσία "Καρυδιές".
Έτη 1956 - 1959;


Δύο τριουστές στην τοποθεσία
 "Καρυδιές". Έτη 1956 - 1959;

Τριουστή στο Μεσοχώρι (πλατεία)
Έτη 1959 - 1965;

Τριουστή στο Μεσοχώρι (πλατεία)
Έτη 1959 - 1965;

Τριουστή στο Μεσοχώρι (πλατεία)
Έτη 1959 - 1965;


Τριουστή στο Μεσοχώρι (πλατεία)
Έτη 1959 - 1965;

Σύγχρονη "ροδάνη" στην Καστοριά.
Άποψη της καστοριανής "ροδάνης".



Δευτέρα 8 Απριλίου 2013

Ο Φαρμασώνης (Φραμασώνος / Ελεύθερος Τέκτων) και το "πηγάδι" του στον Γέρμα Καστοριάς. 19ος αιών.

Ο Γέρμας Καστοριάς, το χωριό του Φαρμασώνη.

Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας η ζωή στον Γέρμα (τότε Λοσνίτσα) Καστοριάς ήταν πολύ δύσκολη. Στο χωριό επικρατούσε μεγάλη φτώχια και γι’ αυτό πολλοί νέοι άνδρες του ξενιτεύονταν «για να καζαντίσουν» σε διάφορες χώρες του κόσμου, συνήθως στην Ανατολή, στη Ρουμανία, στην Κεντρική Ευρώπη. Ένας απ’ αυτούς, που ονομαζόταν Βασδέκας (;), είχε μεταβεί περί το έτος 1800 προς εύρεση εργασίας στη Λειψία της Γερμανίας. Εκεί δούλεψε σκληρά, πρόκοψε, αλλά και δυστυχώς μυήθηκε στη Μασωνία, στον Τεκτονισμό, έγινε δηλαδή Φραμασώνος, Ελεύθερος Τέκτων.
Αφού ο Γερμανιώτης Φραμασώνος – Φαρμασώνης παρέμεινε αρκετά χρόνια στη Λειψία νοστάλγησε το γενέθλιο χωριό του, επέστρεψε σ’ αυτό και ασχολήθηκε συστηματικά με την καλλιέργεια των κτημάτων του. Το καλύτερο από τ’ αναφερόμενα κτήματά του βρισκόταν στην περιοχή «Μότσιαλη», δίπλα στο Μουρικίσιο ποτάμι.
Το κτήμα του Φαρμασώνη στην περιοχή Μότσιαλη.
Στην περιοχή εκείνη, και συγκεκριμένα στο πρανές ενός μικρού λάκκου υπήρχε μία πηγή με γάργαρο νερό. Την πηγή αυτή την «καλλιέργησε» ο μερακλής Φαρμασώνης, τοποθέτησε στην εκροή της μία μικρή «σιούρκα» (: ξύλινο στόμιο) κι έφτιαξε ένα ιδιότυπο «πηγάδι» (: η κρήνη στο Γερμανιώτικο γλωσσικό ιδίωμα). Το «πηγάδι» αυτό υπήρχε και δρόσιζε τους αγρότες του Γέρμα έως τη δεκαετία του 1960. Τότε ο υπόψη λάκκος απόκτησε πλούσια βλάστηση, η πηγή του στέρεψε, το «πηγάδι του Φαρμασώνη» εγκαταλείφθηκε, και απ’ αυτό μένει τώρα μόνο η γλυκιά ανάμνησή του στους παλαιότερους Γερμανιώτες, στους άνω των 60 ετών.
Ετυμολογία
Ο Φραμασώνος < από την ιταλική frammassone και τη γαλλική franc-maçon =Ο ελευθεροτέκτονας, ο μασώνος. Ο κόσμος πάντως επέμενε να αλλάζει τη λέξη και να τη συνδυάζει με το φαρμάκι αποκαλώντας τους τέκτονες φαρμασόνους και όχι φραμασόνους. (Απ’ τη Βικιπαίδεια).
"Ξεροντούβαρο" στο κτήμα του Φαρμασώνη.
Το βέλος δείχνει το σημείο της πηγής Φαρμασώνη.


Ο λάκκος με το "πηγάδι" του Φαρμασώνη.

Ο τεκτονικός γνώμων και διαβήτης.
Το κύριο Σήμα των Μασώνων.

Το λουλούδι μυοσωτίς / Μή-με-λησμόνει.
Το φέρουν ως διακριτικό οι μασώνοι στο πέτο τους.
Λουλούδια "μυοσωτίς" στον Γέρμα.
Μύηση νέων Τεκτόνων.
(η εικόνα ελήφθη απ' το Διαδίκτυο).