Τρίτη 21 Ιουλίου 2015

Γερμανιώτικη κουζίνα. Το καλοκαιρινό φαγητό “τυροκρόμμυδο”.

Φωτ. 1) Τρυφερά κρεμμυδάκια με τα φύλλα τους.
Τα παλιά τα χρόνια κι έως το έτος 1965, περίπου, όλοι σχεδόν οι κάτοικοι του Γέρμα, άνδρες, γυναίκες και μεγάλα παιδιά, ήταν πτωχοί αγρότες που εργάζονταν ολημερίς και σκληρά στα κτήματα και τα ποιμνιοστάσιά τους “για να βγάλουν το ψωμί τους” και να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Οι αγρότες αυτοί επέστρεφαν κάθε βράδυ στο σπίτι τους κουρασμένοι και νηστικοί και ζητούσαν αμέσως απ’ την κατάκοπη νοικοκυρά να ετοιμάσει γρήγορα – γρήγορα κάποιο πρόχειρο φαγητό. Και αυτή τότε μαγείρευε συνήθως το λεγόμενο “τυροκρόμμ’δο”, που το παρασκεύαζε ως εξής:
1)         Έβγαζε κι έπαιρνε απ’ το μπαχτσέ (: λαχανόκηπο) τού σπιτιού της 8 – 10 φρέσκα κρεμμυδάκια (φωτ. 1).
2)         Τα έπλενε καλά κι έκοβε τις τρυφερές ουρές (:τα φύλλα) τους σε μικρά κομματάκια (φωτ. 2).
3)         Έριχνε λίγο λάδι σε μια κατσαρόλα ή σε ένα τηγάνι, έβαζε εκεί μέσα και τα κομμένα φύλλα των κρεμμυδιών (μόνο τα φύλλα) και τα τσιγάριζε 3 – 4 λεπτά. Αλάτι δεν έριχνε.
4)         Έπαιρνε απ’ το ξύλινο καδί του μαγειρειού της μισή “πλαστρίνα τυρί” (: 200 – 300 γραμμάρια τυριού) (φωτ. 3), την τεμάχιζε (φωτ. 4), έριχνε τα κομματάκια της μέσα στην κατσαρόλα με τα κρεμμυδάκια και τα τσιγάριζε όλα μαζί επί 2 – 3 λεπτά, ώσπου να γίνουν μία παχύρευστη μάζα, το νόστιμο "τυροκρόμμ’δο" (φωτ. 5). Κατόπιν έβαζε το "τυροκρόμμ’δο" στον “τράπεζο” (: χαμηλό στρόγγυλο τραπέζι) (φωτ. 6) και το έτρωγε όλη η οικογένεια .
 (Γ.Τ.Α.).

Φωτ. 2)  Κομμένα φύλλα κρεμμυδιών.

Φωτ. 3) "Μισή πλαστρίνα τυρί"

Φωτ. 4) Το τυρί τεμαχισμένο.



Φωτ. 5)  Τσιγάρισμα  κρεμμυδόφυλλων και τυριού.

Φωτ. 6) Το νόστιμο "τυροκρόμμ'δο"

Παλιά "πιατοθήκη"
στο Λαογραφικό Μουσείο του Γέρμα.
Φωτ. του Δ. Παπατζήμου.

Ο Γέρμας.


¨Αγγειά" (: μαγειρικά σκεύη) στο
 Λαογραφικό Μουσείο του Γέρμα.
Φωτ. του Δημ. Παπατζήμου.

Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015

"Θέλεις μπάκακα γυναίκα;" Παιδιάστικο ιστόρημα παλαιών Γερμανιωτών

Σύνθεση Γ.Τ.Α.
Ο Γέρμας Καστοριάς βρίσκεται μέσα σε μια ορεινή κοιλάδα, που τη διαρρέουν δύο μικρά ποτάμια, το “Μουρικίσιο: και το “Γιαζιοβινό”. Στα ποτάμια αυτά, καθώς και στην τεχνητή λίμνη της Γιάζιας, διαβιούν πολλοί βάτραχοι, οι οποίοι όταν ζευγαρώνουν ξεκουφαίνουν τον κόσμο με τα κοάσματά τους (σ. σ. οι Γερμανιώτες τον βάτραχο τον αποκαλούν μπάκακα, που είναι ονομασία ηχοπαράγωγη απ’ τη φωνή του).
Την παλαιά εποχή κι έως το έτος 1965, περίπου, τα μικρά παιδιά του Γέρμα που ζούσαν και απασχολούνταν όλο το καλοκαίρι στην ύπαιθρο του χωριού τους, όταν άκουγαν τ’ αναφερόμενα κοάσματα των βατράχων στα δυο ποταμάκια, ρωτούσαν τις μητέρες τους: “Γιατί, μάνα, οι βάτραχοι φωνάζουν τόσο δυνατά;” και αυτές απαντούσαν: “Συνομιλούν μεταξύ τους και λένε τα εξής”:
1η συνομιλία των βατράχων.
      Θέλεις, μπάκακα, γυναίκα;
      Θέλω, θέλω, θέλω, θέλω.
      Πεθερό και πεθερά;
      Ούτατα, ούτατα, ούτατα.
2η συνομιλία των βατράχων
      Άιντε, μπάκακα, να σκάψουμε τ’ αμπέλ’.
      Δεν μπορώ, κρυώνω, έχουν χιόνια τα βουνά.
      Άιντε, μπάκακα, να πάμε να τρυγήσουμε.
      Έρχομαι κι εγώ και τα παιδιά μ’.

Σημείωση: Η καταγραφή έγινε στον Γέρμα 
από τον Γ.Τ.Α. τον Ιούλιο του 2015.


Η λίμνη του Γέρμα, όπου ζουν πολλά βατράχια.

Βραχώδης κοίτη στο ρέμα
περιοχής "Κοκκινονέρι" Γέρμα.


Η τεχνητή λίμνη της Γιάζιας Γέρμα.
Μερική της άποψη.


Λίμνη της Γιάζιας Γέρμα.
Μερική άποψη της ανατολικής όχθης.

Ένα απ' τα λεγόμενα "καζάνια"
στο ρέμα περιοχής "Κοκκινονέρι".