Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2015

Προσφωνήσεις προσώπων στον Γέρμα του παλιού καιρού.

Καταγραφή Χρίστου Γεωργίου (+ 1972).

Έργο της Αντιγόνης Κ. Αλεξίου.
Το σχεδίασε το έτος 1995,
όντας μαθήτρια της Α΄ τάξης Δημ. Σχολείου
Αυτός (= ο σύζυγός μου). Προ ετών – τώρα σπάνια λέγεται - γυναίκες νεοπαντρεμένες, όταν ήθελαν ν’ αναφέρουν το σύζυγό τους, έλεγαν “αυτός” και όχι “ου άντραζ μ” ή “ου Νκόλας” π.χ. (σελ. 30).

Αφέντς (= αρχ. αυθέντης). Για τιμή με τη λέξη “αφέντς“ προσαγορεύουν τους παπάδες, οι νύφες τους πεθερούς κι άλλους ηλικιωμένους συγγενείς του συζύγου (σελ. 30).

Κυράκου (Κυράκω). “Κυράκου” χάριν τιμής λέγουν οι νέες γυναίκες άλλες συγγενείς τους ή και ξένες πιο ηλικιωμένες. Η νύφη π.χ. την πεθερά θα την προσαγορεύσει “μάννα’, όπως και άλλες γυναίκες, αλλά άλλες κάπως νεότερες θα τις προσαγορεύσει με το “κυράκου” (σελ. 109).

Μπάμπου (= γιαγιά, γριά) (σελ. 133).

Μπάρμπας (= θείος). Xάριν τιμής “μπάρμπα” λέγουν και έναν ξένον ηλικιωμένον άντρα.

Νιάνια (= θεία). Xάριν τιμής “νιάνια” λέγουν και μια ξένη ηλικιωμένη γυναίκα (σελ. 141).

Νταής (= Θείος). “Νταής” τιμής ένεκεν λέγεται και περί άλλου, ουχί θείου και συγγενούς, προβεβηκότος την ηλικίαν (σελ. 143).

Τσιούπου (τσιούπω) = κορίτσι, κόρη, κοπέλα.(σελ. 264).


{Χρίστου Γ. Γεωργίου, Το γλωσσικό Ιδίωμα Γέρμα Καστοριάς, εκδ. Ε.Μ.Σ. Θεσσαλονίκη 1966}.




1 σχόλιο: